Wicked problem - maatschappelijke opgave

Een wicked problem is een ongetemd probleem dat zich kenmerkt door een grote complexiteit. Een oplossing ligt niet direct voor handen, er zijn vele stakeholders betrokken, soms zelfs is de probleemstelling lastig eenduidig te formuleren. Ze zijn ook slecht structureerbaar. Denk hierbij aan pogingen om de jeugdzorg effectief te laten functioneren, het bevorderen van duurzame voedselproductie, het structureel oplossen van het fileleed, etc. Zo'n wicked problem wordt ook wel aangeduid als maatschappelijke opgave.

 

Sturing geven aan transities is heel lastig

De transities van vandaag zijn bedoeld om de maatschappelijke opgaven te verlichten. Vele partijen hebben hier een rol in. Maar vooral van overheidsorganisaties wordt hierin vaak iets meer verwacht dan van private partijen. Van overheidsorganisaties wordt verwacht dat ze sturend of faciliterend optreden. Toch is dit ongelooflijk lastig. Hierbij is één van de uitdagingen dat de complexiteit zo overweldigend kan zijn dat deze op zich verlammend werkt. Toch is het wel degelijk mogelijk om hier sturing aan te geven en de transitie te verbeteren en te versnellen.

​

Maar het kan wel - hoe dan?

Als je kijkt naar de kenmerken van wicked problems dan heb je te maken met:

• een probleem met diverse gezichten. Er zijn diverse stakeholders en ze beschouwen allemaal een ander aspect van het probleem. Er zijn daarmee meerdere visies tegelijkertijd mogelijk;

• er is niet één oplossing. Dit komt juist doordat er meerdere actoren betrokken zijn en doordat er meerdere oorzaken van het probleem zijn;

• er is niet één organisatie die echt de verantwoordelijkheid kan nemen van begin tot het eind.

​

Wat ons betreft is dé vorm om hiermee om te gaan de 'collaborative approach'. Dit betekent dat de stakeholders samen een oplossing moeten zoeken. Voorwaarde is wel dat alle actoren hieraan willen werken en bereid zijn blokkades op te zoeken en op te lossen. Dit is best een lastige weg, maar wel de weg met de meeste kans op succes. Een lineaire aanpak zal zeker niet werken.

​

Het is dus belangrijk om meningen bij elkaar te brengen, goed te luisteren naar de diverse standpunten en samen het vraagstuk ontwikkelen door het creëren van (kleinere) successen. Een goede, niet lineaire, aanpak is noodzakelijk. Juist het RibbonWood 10s framework past hier heel goed bij.

​

10s is een framework gemaakt om diverse gedachten bij elkaar te brengen, om stapsgewijs tot ontwikkeling van het vraagstuk te komen. Binnen dit framework doen we dit door samen te werken aan een gezamenlijke visie. Deze hoeft niet in alle details uitgewerkt te worden. Maar er is, in samenwerking, niets zo krachtig als het samen zetten van die stip op de horizon. Vervolgens werken we in stapjes naar die stip toe.

Elke actor zet hierin zijn eigen stappen, maar de diverse actoren komen vervolgens regelmatig (wij zeggen: elke drie maanden) bij elkaar om de voortgang te bespreken en vooral met elkaar terug te kijken naar de gebeurtenissen van de afgelopen periode. Dit is ook het moment om de gezamenlijke visie te verifiëren. Dit vormt dan weer de voedingsbodem om weer drie maanden vooruit te kijken en daarop te plannen. Deze driemaandelijkse interactie maakt dat er in gezamenlijkheid gewerkt kan worden aan voortgang. Die gesprekken gaan niet alleen over de harde factoren (wat leveren we op? waar werken we aan?) maar ook en misschien juist wel over de zachte factoren (hoe werken we samen?)

​

Meer weten? Neem contact met ons op. We gaan graag met jou in gesprek.

​